ಕಲ್ಯಾಣಿಯಕ್ಕನ ಕರಿಮಣಿ

 

“ ಅಕ್ಕ,  ನನ್ನ ಮಾಂಗಲ್ಯ ಸರ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ.. “ ಸಪ್ಪೆ ಮುಖದೊಂದಿಗೆ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಎದುರಾದಳು.  ಗೀತಕ್ಕ ಜೆಂಬ್ರದ ಊಟ ಮುಗಿಸಿ ಮನೆ ತಲಪುವಾಗ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಯ ಹೊತ್ತು,  ಕಲ್ಯಾಣಿ,  ಇಂದಿನ ಮನೆಕೆಲ್ಸ ಆಯ್ತು ಎಂದು ಹೊರಡುವ ಹೊತ್ತು.  “ ಮನೆ ಒಳಗೇ ಇದ್ದೀತು ಕರಿಮಣಿ ಎಲ್ಹೋಗುತ್ತೆ..  ನಾಳೆ ಸಿಕ್ಕೀತು ಬಿಡು. “

“ ಇಲ್ಲ ಅಕ್ಕ, ಕತ್ತಿ ಹಿಡಿದು ಹಿತ್ತಲ ಹುಲ್ಲು ಹೆರೆದಿದ್ದೇನೆ,  ನಿಮ್ಮ ಸೊಸೆ ಹುಲ್ಲು ಅಡಿಮೇಲು ಮಾಡಿ ನೋಡಿದ್ರು,  ಸಿಗ್ಲಿಲ್ಲ.  ಅಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ನರಸಯ್ಯ ಕಾರನ್ನು ಶೆಡ್ ಒಳಗಿರಿಸಿ ಬಂದರು.  

“ ಯಜಮಾನ್ರೆ, ಇಷ್ಟು ವರ್ಷ ಈ ಮನೇಲಿ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಹೀಗಾಯ್ತಲ್ಲ,  ಮನೆಗೆ ಹೇಗೆ ಹೋಗಲಿ.”ಕಣ್ಣು ತುಂಬಿ ನೀರು ಹರಿಯಿತು.

ಕಲ್ಯಾಣಿ ಮುದುವೆಯಾಗಿ ಗಂಡನ ಮನೆ ಎಂದು ಬಂದದ್ದು ಕುಂಜತ್ತೂರಿಗೆ.  ಅದು ತನಕ ಶಾಲಾವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು,  ಕಲಿಯಲಿಕ್ಕೂ ಉಶಾರು,  ಹೆಣ್ಣುಮಗಳಿಗೆಪ ಮದುವೆ ಮಾಡದೇ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾದೀತೇ,  ಊರ ಜನ ಏನೆಂದಾರು?  ಕುಂಬಳೆಯ ನಾಯ್ಕಾಪು ಹಾಗೂ ಮಂಜೇಶ್ವರದ ಕುಂಜತ್ತೂರು ದೂರವೇನಲ್ಲ.   ಹೋಗಿ ಬಂದು ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು.   ಆದರೂ ಮದುವೆಯ ನಂತರ ತಾಯಿಮನೆ ದೂರವೇ ಉಳಿಯಿತು.   ಬಂದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಗದ್ದೆ ಬೇಸಾಯ,  ಅಡಿಕೆ ಕೃಷಿ,  ಹಟ್ಟಿ ತುಂಬ ಹಸುಕರುಗಳು.   ಮನೆಯೊಳಗೂ ಅತ್ತೆಮಾವ, ಅಣ್ಣತಮ್ಮಂದಿರು,  ಅತ್ತಿಗೆ ನಾದಿನಿಯರು ಕೂಡಿದ ದೊಡ್ಡ ಕುಟುಂಬದ ನಿಭಾವಣೆ ಸಣ್ಣ ಮಾತೇ?   ಗಂಡನೆಂಬ ರಂಗಣ್ಣನಿಗೆ ಮಾತು ಸರಿಯಾಗಿ ಬಾರದು,  ತೊದಲಿದಂತೆ ಮಾತು ಹೊರಳುತ್ತಿತ್ತು.   ಆದರೂ ಪೇಟೆ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೂಡಂಗಡಿ ಇಟ್ಟಿದ್ದ. 

ಕಲ್ಯಾಣಿಯೂ ಎರಡು ಮಕ್ಕಳ ತಾಯಿ ಆದಳು.  ಸಮಯ ಹೋದಂತೆ ಅತ್ತೆ ಮಾವಂದಿರು ಕೈಲಾಸ ಸೇರಿದರು.  ಅಣ್ಣತಮ್ಮಂದಿರಲ್ಲಿ ಮನೆ ಗದ್ದೆ ತೋಟ, ಜಾನುವಾರುಗಳೂ ಪಾಲಾದವು.  ರಂಗಣ್ಣನೂ ಕಲ್ಯಾಣಿಯೂ ಸಿಕ್ಕಿದ ಪಾಲನ್ನು ಪಡೆದು ಗದ್ದೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳಿ ಗುಡಿಸಲು ಕಟ್ಟಿ ಕೊಂಡರು. 

ಮಕ್ಕಳೂ, ಕೈಲಾಗದ ಗಂಡನನ್ನೂ ನಿಭಾಯಿಸಲು ಕಲ್ಯಾಣಿಯೂ ಹೊರಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕಾಯಿತು.  ಜಮೀನುದಾರ ನರಸಯ್ಯ ಆಕೆಗೆ ತೋಟದ ಕೆಲಸ ಅಂತ ಕೊಟ್ಟರೇನೋ ಸರಿ.   ಸಂಬಳ ಮಾತ್ರ ವಾರದ ರೇಷನ್ ಸಾಮಗ್ರಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟೇ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದುದು.

ಸರಕಾರ ಬದಲಾದಂತೆ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸವಲತ್ತುಗಳೂ ಹೆಚ್ಚಾಗತೊಡಗಿದೆ.  ಈಗ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ತೆರೆದಿದ್ದಾಳೆ.  ಹಿಂದಿನಂತೆ ದಿನ ಮಜೂರಿಗಾಗಿ ಜಮೀನ್ದಾರರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.  ಕಾರ್ಮಿಕರ ಗುಂಪು ಜತೆಯಲ್ಲಿ,  ಎಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಏನು ಕೆಲಸ ಎಂದು ಕೇಳುವ ಸಂಗತಿ ಇಲ್ಲ.  

ಮುಳಿಹುಲ್ಲಿನ ಮನೆ ಇರುವಲ್ಲಿ  ಸೊಗಸಾದ ಟೆರೇಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಮನೆ ಬಂದಿದೆ,  ಮಕ್ಕಳೂ ವಿದ್ಯಾವಂತರು. ಮಗ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯೋಗಿ,  ಮಗಳೂ ಮದುವೆಯಾಗಿ ಗಂಡನ ಮನೆ ಸೇರಿದ್ದಾಳೆ.   ಎರಡು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೂ ಸೇರಿ ತುಂಬಿದ ಸಂಸಾರ.

ಆದರೂ ಗಂಡನ ಅಲ್ಪ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಕಾಸಿಗೆ ಕಾಸು ಕೂಡಿಟ್ಟು,  ಊರಿನ ಕೃಷ್ಣಪ್ಪಾಚಾರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿಸಿದ ಕರಿಮಣಿ ಸರ  ಕಳೆದು ಮನೆಗೆ ತೆರಳುವುದುಂಟೇ?

“ಬಟ್ಟೆ ತೊಳೆಯುವಾಗ ನೀರಿನೊಟ್ಟಿಗೆ ಪೈಪಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಿದ್ದರೆ ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟವೇ,  ಆದರೂ ತೋಟದಲ್ಲಿ ನೀರು ಬಿದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಲಿಕ್ಕೆ ಈಗ ಸಂಜೆಗತ್ತಲು,  ಯಾವುದಕ್ಕೂನಾಳೆ ಕೂಲಿಯಾಳುಗಳನ್ನು ಬರಹೇಳಿ ನೋಡೋಣ. “ ಎಂದರು ನರಸಯ್ಯ.

“ಭರ್ತಿ ಒಂದೂವರೆ ಪವನು ಚಿನ್ನ ಇತ್ತು … ಕಲ್ಯಾಣಿಯ ಕಣ್ಣೀರು.

 

ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಇರಲಿ ಎಂದು ಗೀತಕ್ಕ ಅವಳ ಮನೆಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದಾಗ ಕಲ್ಯಾಣಿಯ ಸೊಸೆ ಉತ್ತರಿಸಿದಳು,  “ ಅತ್ತೆಯ ಸರ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತು,  ತೆಗೆದಿರಿಸಿದ್ದೇನೆ. “ ಕರಿಮಣಿ ಇಲ್ಲದೇ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಟಿದ್ದು ಅವಳು ಗಮನಿಸಿಯೂ ಸುಮ್ಮನಿದ್ದಳು.

“ಹೌದ! “ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಗೆಲುವಾದಳು.  “ಮಲಗುವಾಗ ತೆಗೆದಿಟ್ಟು,  ಎದ್ದ ನಂತರ ಹಾಕ್ಕೊಳ್ಳುವುದು,  ಇವತ್ತು ಹಾಗೇ ಬಂದಿದೀನಾ,  ಓ ದೇವ್ರೇ..”

“ ನಾಳೆ ಬರುವಾಗ ಸಂತೆ ಕರಿಮಣಿ ಹಾಕಿಕೋ,  ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾನೇ ಕೊಡ್ತೇನೆ.  ದೂರಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ ನಾನೂ ಸಂತೆಯ ಸರಕನ್ನೇ ಹಾಕಿ ಕೊಳ್ಳುವುದು. “ ಎಂದಳು ಗೀತಕ್ಕ.